Hürriyet Gazetesi – 12.01.2012

Şirket ortakları 1 Temmuz’dan itibaren Yeni Türk Ticaret Kanunu yürürlüğe girince, şimdiye kadar görmedikleri para cezaları ve hapis cezaları ile karşılaşmaları söz konusu olacak.

BORÇ PARA VE İNTERNET SİTESİ

Şirketten ‘borç’ alacakları paralar veya şirket defterlerine kaydedilen ancak ortağın ‘özel harcaması’ olarak değerlendirilen bazı giderler, ‘borç alınan para’ olarak nitelendirilebilecek. Ardından da 300 günden başlayan ve onbinlerce lirayı bulabilen ‘adli para’ cezaları kesilebilecek. 30 gün içinde ödenmezse, 300 günden başlayan hapis cezaları uygulanabilecek (Md.358 ve 562/5-c).
İnternet sitesi oluşturmayan şirketlerde ‘altı aya kadar hapis’ ve ‘100 günden 300 güne kadar adli para cezası’ uygulanacak. İstenen bilgilerden birini eksik gösteren ya da usulüne uygun oluşturmayan şirketlerde de ‘üç aya kadar hapis’ ve ‘100 güne kadar adli para cezası’ uygulanacak (Md.562/12).

DEFTER TASDİKİ YAPTIRILMAZSA

Yeni TTK ile; pay defteri, yönetim kurulu karar defteri ve genel kurul toplantı ve müzakere defteri gibi defterler de ticari defter kabul edildi (Md.64/4).
Ticari defterlerden herhangi birinin dahi açılış veya kapanış tasdikinin yaptırılmaması, 200 günden az olmamak üzere ‘adli para cezasını’, tebliğinden itibaren 30 gün içinde ödenmezse ‘hapis’ cezasını gerektirecek (Md. 562/1-c ve 5275 sayılı Kanun Md.106).

ZAMANINDA KAYIT YAPILMAMASI

Defterlere kayıtların eksiksiz ve zamanında yapılması gerekiyor (Yeni TTK Md.65/2). Aksi halde, 200 günden aşağı olmamak üzere ‘adli para cezası’, bu ceza tebliğinden itibaren 30 gün içinde ödenmezse ‘hapis cezası’ uygulanacak (Md.562/1-d).
Bu madde işadamını deli edecek bir madde. Kayıt zamanı yasada belirtilmemiş. Denetim elemanı kayıtların ‘şurası eksik’ derse, al başına belayı!..

DEFTER VE BELGELERİ EKSİK İBRAZ

Yeni TTK’ya göre tutulması ve saklanması gereken defter, kayıt ve belgeleri; Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı denetim elemanlarına ibraz etmeyenler veya eksik ibraz edenler, ‘üç aydan iki yıla kadar hapis cezası’ ile cezalandırılacak (Md. 562/4).
Vergi Usul Kanunu’nda, defter ve belgelerin vergi inceleme elemanına ibrazında 15 günlük süre var. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı denetim elemanına ibrazda böyle bir sürenin yer almaması, ciddi bir eksiklik. Hapis olayı ‘çocuk oyuncağı’ değil. Yasada çok net ve makul bir gerekçesi yok!
İşadamları yukarıdaki cezaları okuyunca, rüyaları değişecek ve kabus dolu rüyalar görecekler ya da uykuları kaçacak. Belki de ‘benden bu kadar’ deyip, tasfiye yolunu arayacaklar.
Tek çözüm; Yeni TTK’nın acilen değiştirilmesi, adli para cezalarının idariye dönüştürülmesi ve yürürlük tarihinin ertelenmesi…

Komandit şirketin özelliği ne?

YENİ Türk Ticaret Kanunu’na göre, ‘tek kişilik’ limited ve anonim şirketler kurulabilecek. Mevcutlar da tek kişiliğe dönüştürülebilecek.
Komandit şirkete gelince, olay değişiyor.
Sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin, kurucuları beş kişiden az olamayacak (Md.568).
Peki.. anonim ve limited şirketler tek kişilik olabiliyor da komandit şirket niye en az beş kişiden az olamıyor?
Adı ‘anonim’ yani birden fazla ortağı ifade eden bir şirketin bile, tek kişi ile kurulabildiğini görünce, akla ister istemez bu soru geliyor…