I- GİRİŞ
Katma Değer Vergisi Kanunu’nun (KDVK) 15. maddesinin (a) bendinde; karşılıklı olmak kaydıyla, yabancı devletlerin Türkiye’deki diplomatik temsilciliklerine, konsolosluklarına ve bunların diplomatik haklara sahip mensuplarına yapılan teslim ve hizmetlerin, anılan maddenin (b) bendinde ise uluslararası anlaşmalar gereğince vergi muafiyeti tanınan uluslararası kuruluşlara ve bunların mensuplarına yapılan teslim ve hizmetlerin katma değer vergisinden (KDV) müstesna olduğu hüküm altına alınmıştır.
Söz konusu maddenin ‘a’ bendiyle getirilen düzenleme ile yabancı devletlerin Türkiye’deki diplomatik temsilcilikleri, konsoloslukları ve bunların diplomatik haklara sahip mensuplarına karşılıklılık esasında yapılan teslim ve hizmetlerin vergi dışı kalması sağlanmıştır.
Anılan maddenin ‘b’ bendinde düzenlenen ikinci grup istisna ise, uluslararası anlaşmalar gereğince vergi muafiyeti tanınmış uluslararası kuruluşlar ile bunların mensupları ile ilgilidir. Söz konusu kişi ve kuruşlara uluslararası anlaşmalar uyarınca vergi muafiyeti tanınmış olacağından, Kanun’da ayrıca karşılıklılık esasına yer verilmemiştir.
Diplomatik istisna uygulamasına konu tüm mal ve hizmet satışları 01.01.2010 tarihine kadar vergisiz olarak yapılmaktaydı. KDVK’nın 32. maddesi uyarınca diplomatik istisna kapsamında satış yapan mükellefler, sattıkları mal ve hizmetlere konu girdi vergileri diğer satışları üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden indirmekte, indirimi mümkün olmayan kısmı ise belirlenen esaslar dahilinde kendilerine iade edilmekteydi.
113 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliği(1) (KDVGT) ile birlikte 01.01.2010 tarihinden itibaren, Türkiye’deki diplomatik misyonların, konsoloslukların ve vergi muafiyeti tanınan uluslararası kuruluşların mensuplarının, KDV’ye tabi her türlü mal ve hizmeti KDV ödeyerek satın alacakları hüküm altına alınmıştır. İlgili kurumların mensupları ise alışlarına konu mal ve hizmetlere ilişkin olarak ödemiş oldukları katma değer vergilerini, anılan Tebliğ’de belirtilen esaslar çerçevesinde iade alabileceklerdir. Dolayısıyla, satıcıların belirtilen türden mal ve hizmet satışlarına ilişkin olarak düzenleyecekleri faturalarda KDV hesaplayıp, bağlı oldukları vergi dairesine beyan etmeleri gerekmektedir. Satıcıların ise bu kapsamdaki satışları nedeniyle herhangi bir iade talepleri olamayacaktır. Öte yandan, diplomatik misyonlar ve konsolosluklar ile vergi muafiyeti tanınan uluslararası kuruluşların resmi alımlarında KDV istisna uygulaması önceki düzenlemeler çerçevesinde devam edecektir. Yazımızın ilerleyen bölümlerinde, diplomatik istisna kapsamındaki düzenlemeler 01.01.2010 tarihi öncesi ve sonrası olmak üzere ayrı ayrı ele alınacaktır.
II- 01.01.2010 TARİHİNDEN ÖNCEKİ DÜZENLEMELER
01.01.2010 tarihinden önce, yabancı devletlerin Türkiye’deki diplomatik temsilciliklerine, konsolosluklarına ve uluslararası anlaşmalar gereğince vergi muafiyeti tanınan uluslararası kuruluşlara yapılan teslim ve hizmetlere 60 Seri No.lu KDV Genel Tebliği’ndeki(2), bunların mensuplarına yapılan teslim ve hizmetlere ise 103 Seri No.lu KDV Genel Tebliği’ndeki(3) düzenlemelere göre KDV istisnası uygulanmaktaydı.
A- DİPLOMATİK TEMSİLCİLİK VE KONSOLOSLUKLARIN RESMİ ALIMLARI
Diplomatik temsilcilik ve konsoloslukların resmi alımlarında istisna uygulanması karşılıklılık esasına bağlı olup, istisna kapsamına giren ülkeler Maliye Bakanlığı ile Dışişleri Bakanlığı’nca müştereken belirlenmektedir. Belirlenen ülkelerin temsilcilik ve konsolosluklarına istisnadan yararlandırmak amacıyla, Dışişleri Bakanlığı’nca düzenlenen ‘Katma Değer Vergisi ve Özel İletişim Vergisi Diplomatik İstisna Belgesi’ verilmektedir. Belirtilen istisna belgesi kapsamındaki mal teslimi ve hizmet ifaları KDV’den istisna olup, belge kapsamı dışındaki mal teslimi ve hizmet ifaları KDV’ye tabidir.
Dışişleri Bakanlığı’nca karşılıklılık ilkesi çerçevesinde düzenlenen istisna belgelerinde, istisnaya konu harcamalara ilişkin asgari harcama limitleri yer almakta olup, limiti aşan harcamalar istisna kapsamında değerlendirilmeyecektir.
Diplomatik istisna kapsamında yapılacak mal ve hizmet alımları, anılan istisna belgesine dayanılarak katma değer vergisiz olarak yapılacaktır. Dolayısıyla satıcıların kendilerine ibraz edilen istisna belgelerini incelemeleri, satın alınmak istenilen mal ve hizmetlerin istisna kapsamına girip girmediğini tespit ederek, kapsama giren mal ve hizmetlerin satışı nedeniyle düzenlenen faturalarda katma değer vergisi hesaplamamaları ve alıcıdan tahsil etmemeleri gerekmektedir. Anılan belgenin satıcıya ibrazı istisna uygulaması için yeterli olup, satıcıların istisna uygulaması ile ilgili herhangi bir sorumluluğu bulunmamaktadır. Ancak, satıcıların kendilerine ibraz edilen istisna belgesi kapsamında olmayan yahut belgelerdeki asgari harcama tutarlarını aşan mal veya hizmet ifalarına ilişkin olarak istisna kapsamında işlem yapmaları durumda, zamanında tahsil edilmeyen vergiler kendilerinden vergi ziyaı cezası uygulanmak suretiyle tahsil edilecektir. Diplomatik istisna kapsamında yapılan teslim ve hizmetlerle ilgili olup indirilemeyen katma değer vergileri ise genel esaslara göre iade edilecektir.
B- VERGİ MUAFİYETİ TANINAN KURULUŞLARIN RESMİ ALIMLARI
Vergi muafiyeti tanınan kuruluşlara da Dışişleri Bakanlığı’nca düzenlenen ‘Katma Değer Vergisi ve Özel İletişim Vergisi Diplomatik İstisna Belgesi’ verilmektedir. Ancak, vergi muafiyeti tanınan kuruluşlarda karşılıklılık esası aranmamaktadır. Dolayısıyla, Birleşmiş Milletler, NATO, Avrupa Birliği gibi Türkiye’nin üye veya üyelik adayı olduğu uluslararası kuruluşların Türkiye’deki faaliyetlerinde katma değer vergisi istisnası tanıyan uluslararası anlaşma hükümleri mevcutsa, bu anlaşmalar kapsamında yapılan teslim ve hizmetler Kanun’un 15/1-b maddesi çerçevesinde katma değer vergisinden istisna olacaktır.
85/10191 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı(4) ile Kuzey Atlantik Andlaşması Teşkilatı (NATO) Müşterek Enfrastrüktür Programları gereğince Türkiye’de yapılacak tesislerin; etüd, proje ve inşaasına ilişkin olarak Kuzey Atlantik Andlaşması Teşkilatı’na veya onun namına yetkili makamlara yapılan teslim ve hizmetlerin katma değer vergisinden müstesna olduğu hükme bağlanmıştır. 20 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliği’nde(5), Kuzey Atlantik Teşkilatı Müşterek Enfrastrüktür Programı gereğince Türkiye’de yapılacak tesislerin; etüd, proje ve inşaasına ilişkin olarak yetkili makamlara satıcılar veya müteahhitler tarafından yapılan mal teslimi ve hizmet ifalarında, anılan makamlar tarafından resmi ihtiyaçlarında kullanılacağı yazılı olarak belirtilen mal ve hizmetler için düzenlenecek fatura ve benzeri vesikalarda katma değer vergisi hesaplanmayacağı hüküm altına alınmıştır.
30.06.1954 tarih ve 6426 sayılı‘Türkiye ile Amerika Birleşik Devletleri Arasında Vergi Muafiyetleri Anlaşması’nın ilgili hükümlerine dayanılarak, 92/2958 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı(6) ile anlaşma kapsamına katma değer vergisi de dahil edilmiştir. 40 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliği’nde(7), anılan Anlaşma hükümleri çerçevesinde ortak savunma amacıyla Amerika Birleşik Devletlerine veya onun namına hareket eden yetkili makamlara satıcılar veya müteahhitler tarafından yapılan teslim ve hizmet ifalarında, anlaşma kapsamındaki ihtiyaçlarda kullanılacağı yetkili makamlar tarafından yazılı olarak belirtilen mal ve hizmetler için düzenlenecek fatura ve benzeri vesikalarda katma değer vergisi gösterilmeyeceği hüküm altına alınmıştır. Ortak savunma amacıyla Amerika Birleşik Devletlerine veya onun namına hareket eden yetkili makamlara, satıcılar veya müteahhitler tarafından yapılan teslim ve hizmetlerde, 1994/1 Sıra No.lu Katma Değer Vergisi İç Genelgesi’nde sayılan ve 1997/4 ve 2004/1 Seri No.lu Katma Değer Vergisi İç Genelgelerinde yenilenen listelerde yer alan kurum ve kuruluşlar tarafından onaylanan belgelere istinaden katma değer vergisi istisnası uygulanacaktır. Anılan Katma Değer Vergisi İç Genelgelerinde, ortak savunma amacıyla yapılacak teslim ve hizmetlerde katma değer vergisi istisnasından yararlanacak olan askeri ve sivil kuruluşlar ile bunlara verilecek istisna belgesini onaylamaya yetkili olan askeri kuruluşlar sayılmaktadır.
KDVK’nın 15/1-b maddesi uyarınca, satıcılar veya müteahhitler tarafından uluslararası anlaşmalar uyarınca vergi muafiyeti tanınan uluslararası kuruluşlara yapılan teslim ve hizmetler KDV’den muaf olup, bu kapsamdaki teslim ve hizmetlere ilişkin olarak satıcılar veya müteahhitler tarafından yüklenilen vergiler, aynı Kanun’un 32. maddesi hükmüne göre vergiye tabi diğer faaliyetler üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden indirilecek, indirimin mümkün olmaması halinde ise, belirlenen esaslar çerçevesinde kendilerine iade edilecektir.
KDVK’nın 19. maddesinde, diğer kanunlardaki vergi muaflık ve istisna hükümlerinin Katma Değer Dergisi Kanunu bakımından geçersiz olduğu, ancak uluslararası anlaşma hükümlerinin saklı olduğu hüküm altına alınmıştır. Dolayısıyla, Ülkemizin taraf olduğu uluslararası anlaşma hükümlerinde katma değer vergisi muafiyetine dair bir madde olması halinde, bu muafiyet hükmü, Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 19/2. maddesi çerçevesinde Kanun’un diğer hükümlerinden bağımsız olarak uygulanabilecektir. Bu türden anlaşmalara bir örnek Avrupa Komisyonu, Avrupa Yatırım Bankası ve Ülkemiz arasında imzalanan, ‘MEDA Programı ve Avrupa Yatırım Bankasının Akdeniz Ülkelerindeki Diğer Mali Anlaşmaları Çerçevesinde Mali ve Teknik İşbirliğinin Uygulanmasına İlişkin Çerçeve Anlaşması’(8)dır. 85 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliği’nde(9), anılan Anlaşma uyarınca Avrupa Birliği tarafından finanse edilecek mal ve hizmet teslimlerinin, Tebliğde belirtilen esaslar dahilinde Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 19. maddesinin 2. bendi kapsamında KDV’den istisna olduğu hüküm altına alınmıştır.
Ancak KDVK’nın 19/2. maddesinde kapsamında yer alan söz konusu istisna ile ilgili olarak dikkat edilmesi gereken husus, anılan istisnanın kısmi istisna olmasıdır. Kısmi istisna kapsamına giren işlemlere konu yüklenilen vergiler, Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 30/a bendi gereğince mükellefin vergiye tabi diğer işlemleri üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden indirilemez. İndirilemeyen vergiler ise, satıcılar tarafından gelir veya kurumlar vergisi matrahlarının tespitinde işin mahiyetine göre gider ya da maliyet unsuru olarak dikkate alınmalıdır.
C- DİPLOMATİK TEMSİLCİLİK VE KONSOLOSLUKLAR İLE VERGİ MUAFİYETİ TANINAN KURULUŞLARIN MENSUPLARINA YAPILAN TESLİMLER
İlgili diplomatik misyon kuruluşlarının mensuplarına yapılan mal teslimi ve hizmet ifalarına yönelik olarak 01.01.2010 tarihinden önce geçerli olan düzenlemeler 103 Seri No.lu KDV Genel Tebliği’nde yer almaktadır. Söz konusu Tebliğ uyarınca, karşılıklı olmak kaydıyla yabancı devletlerin Türkiye’deki diplomatik temsilcilik ve konsoloslukların vergi muafiyetine sahip diplomatik misyon şefleri, diplomasi memurları, konsolosluklarda görevli misyon şefleri, meslekten konsolosluk memurları, servis pasaportu hamili olan ve Dışişleri Bakanlığı’nca II. sınıf kimlik kartı verilen teknik ve idari personeli ile Türkiye Cumhuriyeti’nin taraf olduğu uluslararası anlaşmalar gereğince vergi muafiyeti tanınan uluslararası kuruluşların mensupları diplomatik istisnadan yararlanabilecektir.
İstisnadan faydalanacak diplomatik kuruluş ve konsolosluklar ile vergi muafiyeti tanınan uluslararası kuruluşların mensuplarına Dışişleri Bakanlığı’nca bir banka kartı verilmekteydi. Anılan kartta Dışişleri Bakanlığı’nın logosu ve ‘KDV Muafiyet Kartı’ ibaresi yer almaktaydı. Türkiye’nin diplomatik temsilcilik mensuplarına mal ve hizmetler itibarıyla sınırlama getiren ülkelerin Türkiye’deki diplomatik misyon mensuplarına bu kart verilmemekte, bunların başka bir şekilde diplomatik istisnadan faydalanması da mümkün bulunmamaktaydı.
Satıcılar, katma değer vergisi istisnası sağlayan banka kartının ibrazı üzerine alıcıdan yabancı misyon personeli kimlik kartının da ibrazını istemek zorundaydılar. İstisna kapsamında satın alınmak istenilen mal ve hizmetler için düzenlenen faturada katma değer vergisi hesaplanmamaktaydı. Bu satışlar için düzenlenen faturaya, alıcı adı ve adresinin yanı sıra uyruğu, KDV istisnası sağlayan banka kartının ve yabancı misyon personeli kimlik kartı numarasının yazılması zorunluydu. Satıcılar tarafından diplomatik istisna kapsamında yapılan teslim ve hizmetlerle ilgili olup, indirilemeyen katma değer vergileri ise genel esaslara göre kendilerine iade edilmekteydi.
III- 01.01.2010 TARİHİNDEN SON-RAKİ DÜZENLEMELER
A- DİPLOMATİK TEMSİLCİLİK VE KONSOLOSLUKLAR İLE VERGİ MUAFİYETİ TANINAN KURULUŞLARIN RESMİ ALIMLARI
İstisna uygulamasına ilişkin yayımlanan 113 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliği’nde, diplomatik misyonlar ve konsolosluklar ile vergi muafiyeti tanınan uluslararası kuruluşların resmi alımlarında KDV istisna uygulamasına ilişkin olarak önceki düzenlemelerin geçerli olduğu hüküm altına alınmıştır. Dolayısıyla söz konusu kurumların resmi alımlarında, yazımızın ‘2-a’ ve ‘2-b’ bölümlerinde yapılan açıklamalar 01.01.2010 tarihinden itibaren de geçerlidir. Bu bağlamda, ilgili kurumların resmi alımlarına ilişkin olarak Dışişleri Bakanlığı’nca düzenlenen ‘Katma Değer Vergisi ve Özel İletişim Vergisi Diplomatik İstisna Belgesi’ kapsamındaki mal teslimi ve hizmet ifaları KDV’den istisna olacaktır. Satıcılar ise istisna belgesi kapsamında gerçekleştirdikleri teslim ve hizmetlerle ilgili olup, indirim yoluyla gideremedikleri katma değer vergilerini genel esaslara göre iade alabilecektir.
B- DİPLOMATİK TEMSİLCİLİK VE KONSOLOSLUKLAR İLE VERGİ MUAFİYETİ TANINAN KURULUŞLARIN MENSUPLARINA YAPILAN TESLİMLER
113 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliği ile ilgili kuruluşların mensuplarına istisnadan yararlanabilmeleri için Dışişleri Bakanlığı’nca verilen banka kartı uygulamasından 01.01.2010 tarihi itibariyle vazgeçilmiştir. Getirilen düzenleme ile birlikte, satıcıların ilgili kuruluşların mensuplarına yaptıkları mal teslimi ve hizmet ifalarına ilişkin düzenleyecekleri faturalarda katma değer vergisi hesaplayıp, bağlı oldukları vergi dairesine beyan etmeleri gerekmektedir. Satıcılar tarafından tahsil edilen vergiler, Tebliğ’de belirtilen usul ve esaslar dahilinde ilgili kuruluşların mensuplarına iade edilecektir.
Söz konusu Tebliğ hükümleri uyarınca 01.01.2010 tarihinden itibaren, karşılıklı olmak kaydıyla yabancı devletlerin Türkiye’deki diplomatik temsilcilik ve konsoloslukların vergi muafiyetine sahip diplomatik misyon şefleri, diplomasi memurları, konsolosluklarda görevli misyon şefleri, meslekten konsolosluk memurları, servis pasaportu hamili olan ve Dışişleri Bakanlığı’nca II. sınıf kimlik kartı verilen teknik ve idari personeli ile Türkiye Cumhuriyeti’nin taraf olduğu uluslararası anlaşmalar gereğince vergi muafiyeti tanınan uluslararası kuruluşların mensuplarına yönelik istisna uygulamasının usul ve esasları aşağıdaki gibidir.
1- İstisnanın Kapsamı
İlgili kuruluş mensuplarının istisnadan yararlanabilmeleri için, kendilerine yapılan mal teslimi veya hizmet ifalarının en az 50 Türk Lirası tutarında olması gerekmektedir. Ancak elektrik, su ve telekomünikasyon harcamalarında 50 Türk Lirası şartı aranmamaktadır.
Dışişleri Bakanlığı, karşılıklılık ilkesini gözeterek, her ülke itibariyle geçerli olacak yıllık kişisel harcamaların üst sınırı ile Türkiye Cumhuriyeti misyon mensuplarına kişisel mal ve hizmet alımlarında 50 Türk Lirası’ndan yüksek alt limit uygulayan ülke temsilcilik mensupları için farklı tutarda alt sınır tespit edebilir. Dışişleri Bakanlığı, bu tespiti uluslararası kuruluşların vergi muafiyetine haiz mensupları için de yapabilir. Dışişleri Bakanlığı tarafından tespit edilen limitlerin uluslararası kuruluş ve kişi bazında Gelir İdaresi Başkanlığı’na da iletmesi gerekmektedir.
Bu çerçevede, ilgili kuruluşların vergi muafiyetine sahip mensuplarına satış yapan KDV mükellefleri, düzenledikleri fatura ve benzeri belgelerde (fatura düzenleme sınırının altında kalsa bile bu kapsamdaki satışları için fatura düzenlenmesi gerekmektedir), yabancı diplomatik misyona tabi kişinin adı ve soyadını, Dışişleri Bakanlığı’nca düzenlenen yabancı misyon personel kimlik kartının numarasını veya yabancılara mahsus kimlik numarasını yazmaları gerekmektedir. Söz konusu bilgilerin yer almadığı fatura ve benzeri belgeler iade talebine konu olmayacaktır. Ancak elektrik, su ve telekomünikasyon harcamalarına ait belgelerde yabancı misyon personelin kimlik kartının numarası veya yabancılara mahsus kimlik numarası aranmayacaktır.
Satıcılar ise yukarıda belirtilen şekilde düzenledikleri fatura ve benzeri belgelere konu teslim ve hizmet bedelleri üzerinden katma değer vergisi hesaplayıp, bağlı oldukları vergi dairelerine beyan edeceklerdir.
2- İade Uygulaması
Belirtilen kuruluşların mensuplarından bedeli KDV dahil en az 50 Türk Lirası olan mal ve hizmetlere ait alış sırasında ödedikleri KDV’nin iadesini talep edenler; içinde bulundukları takvim yılının üçer aylık dönemleri itibariyle gerçekleşen harcamalarına ait fatura ve benzeri belgeleri, Dışişleri Bakanlığı ile Gelir İdaresi Başkanlığı’nın internet sitelerinde örneği yer alan bildirim formuna ekleyerek takip eden ayda mensup oldukları temsilciliğin belirleyeceği süre içinde bu temsilciliğe vermeleri gerekmektedir. Elektrik, su ve telekomünikasyon harcamalarına konu bedel 50 Türk Lirası’nı geçmese dahi, bu harcamalara ilişkin belgeler de bildirim formuna eklenecektir. Ancak, Dışişleri Bakanlığı karşılıklılık esası çerçevesinde 50 Türk Lirası’ndan daha fazla bir alt limit belirlemişse, iadeye konu katma değer vergisi, elektrik, su ve telekomünikasyon harcamaları hariç, belirlenen limit dahilindeki işlemleri kapsayacaktır.
İçinde bulunulan yılın üç aylık bir döneminde, mal ve hizmet alımlarına konu katma değer vergisinin iadesi için form verilmediği veya bazı harcamalar verilen formlara dahil edilmediği taktirde, bu harcamaların cari yılı geçmemek kaydıyla izleyen dönemlerde verilecek formlara dahil edilmesi mümkündür.
Yıl içerisinde göreve başlayacak ilgili kuruluşların mensuplarının yararlanacağı istisna tutarı ise, göreve başladıkları ay tam olarak sayılmak suretiyle kıst olarak hesaplanacaktır. Örneğin, A ülkesinin Ankara’daki Büyükelçiliğinde 2010 yılının Mart ayında göreve başlayan ve karşılıklılık ilkesi çerçevesinde yıllık katma değer vergisi dahil 24.000 Euro karşılığı TL tutarında KDV istisnasından yararlanabilecek bir diplomatın, istisnadan faydalanacak harcama limiti 2010 yılı için toplam (24.000 / 12 x 10) = 20.000 Euro karşılığı TL olacaktır.
3- Vergi Dairelerince Yapılacak İşlemler
113 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliği uyarınca vergi daireleri, formu veren misyon için Dışişleri Bakanlığı’nın karşılıklılık ilkesine göre belirlediği yıllık harcama sınırı çerçevesinde gerçekleşen mal ve hizmet alımları sırasında ödenen katma değer vergisine ilişkin fatura ve benzeri belgeleri, yazımızın önceki bölümlerinde belirtilen esaslar çerçevesinde değerlendirecektir. Vergi dairelerinin iade işlemlerini, formların intikal ettiği tarihten itibaren en geç 30 gün içinde sonuçlandırarak, iade tutarını ilgili kişinin banka hesabına aktarmaları gerekmektedir. Ancak, bildirime ekli fatura ve benzeri belgelerin sahte veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge olduğu inceleme raporu ile tespit edilmişse, bu belgelerde gösterilen KDV tutarlarıyla sınırlı olmak üzere iade talebi yerine getirilmeyecektir.
İadenin ilgili olduğu yıl ile bir önceki yıl içinde haklarında sahte veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenlediği konusunda vergi inceleme raporu bulunan satıcılardan alım yapılmışsa, bu satıcılardan alınan belgelerde gösterilen KDV tutarları ile sınırlı olmak üzere, iade talepleri vergi dairesince yerine getirilmeyecektir. Söz konusu belgelerin gerçek olup olmadığı 3 ay içinde vergi dairesince tespit edilecek olup, olumlu sonuçlanması halinde iade işlemi yerine getirilecektir.
IV- SONUÇ
Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 15. maddesiyle düzenlenmiş bulunan diplomatik istisnalar; yabancı devletlerin Türkiye’deki diplomatik temsilcilikleri, konsoloslukları ve bunların diplomatik haklara sahip mensupları ile uluslararası anlaşmalar uyarınca vergi muafiyeti tanınan uluslararası kuruluşlara ve bunların mensuplarına yapılan teslim ve hizmetlerin vergi dışı tutulmasını sağlar.
113 Seri No.lu KDVGT ile 01.01.2010 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, diplomatik istisna uygulamasında önemli değişiklikler yapılmıştır. Bu kapsamda, satıcıların diplomatik misyon kuruluşları ile vergi muafiyeti tanınan uluslararası kuruluşların mensuplarına yapacakları mal teslimi ve hizmet ifalarında katma değer vergisini hesaplayıp, bağlı oldukları vergi dairesine beyan etmeleri gerekmektedir. İlgili kuruluşların mensupları ödemiş oldukları vergileri anılan Tebliğ hükümleri çerçevesinde iade alabileceklerdir. Dolayısıyla satıcıların ilgili kuruluşların mensuplarına yaptıkları teslim veya hizmet ifalarına konu girdi vergileri için herhangi bir iade talepleri olamayacağı gibi, katma değer vergisi hesaplamadan yapacakları işlemler nedeniyle zamanında tahsil edilmeyen vergiler, kendilerinden cezalı olarak tahsil edilecektir.
Diplomatik misyonlar ve konsolosluklar ile vergi muafiyeti tanınan uluslararası kuruluşların resmi alımlarında önceki düzenlemeler geçerlidir. Bu bağlamda, ilgili kurumların resmi alımlarına ilişkin olarak Dışişleri Bakanlığı’nca düzenlenen ‘Katma Değer Vergisi ve Özel İletişim Vergisi Diplomatik İstisna Belgesi’ kapsamındaki mal teslimi ve hizmet ifaları KDV’den istisna olacaktır. Satıcılar ise istisna belgesi kapsamında gerçekleştirdikleri teslim ve hizmetlerle ilgili olup, indirim yoluyla gideremedikleri katma değer vergilerini genel esaslara göre iade alabilecektir.
Yazar:MehmetEmekKURT*
Yaklaşım / Mart 2010 / Sayı: 207
* Hesap Uzmanı
(1) 05.12.2009 tarih ve 27423 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
(2) 07.02.1997 tarih ve 22901 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
(3) 26.12.2006 tarih ve 26388 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
(4) 12.03.1986 tarih ve 19045 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
(5) 28.03.1986 tarih ve 19061 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.
(6) 21.05.1992 tarih ve 21234 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
(7) 02.06.1992 tarih ve 21246 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
(8) 10.09.2000 tarih ve 24166 (mükerrer) sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
(9) 19.03.2002 tarih ve 24700 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.