Yeni Dönemde Emeklilerin Çalışması ve SGDP Uygulaması Nasıl Olacak? (2)
 

Yeni Dönemde 4/b sigortalısı (Bağ-Kur’lu) olarak çalışacak emekliler yüzde 15 oranında SGDP ödeyecekler

SSK ve T.C. Emekli Sandığı gibi diğer sosyal güvenlik kanunlarına göre yaşlılık ve malullük aylığı bağlananlardan, Bağ-Kur sigortalısı olmalarını gerektirecek ticari faaliyetlere başlayanlara da çalışmaya başladıkları ayı takip eden aybaşından itibaren, Bağ-Kur’luların onikinci gelir basamağının yüzde 10’u oranında (Bugün için 75 YTL) SGDP ödüyorlar.

Hangi kurumdan emekli olursa olsun (SSK, Bağ-Kur, T.C. Emekli Sandığı veya özel banka-borsa sandıklarından), emekli aylığı almakta iken kendi adına ve hesabına (Esnaf, şirket ortağı, gelir vergisi mükellefi ticaret erbabı v.b.) bağımsız çalışmaya başlayanlar veya sürdürenler için yeni dönemde almakta emekli aylıklarının yüzde 15’i oranında Sosyal Güvenlik Destek Primi ödenecek. Ancak bu SGDP oranı yüzde 15 rakamına birden yükselmeyecek. 1 Ekim 2008 tarihinden 31.12.2008 tarihine kadar yüzde 12 olarak, 01.01.2009-31.12.2009 tarihleri arasında yüzde 13 olarak, 01.01.2010-31.12.2010 tarihleri arasında yüzde 14 olarak, 01.01.2011’den sonra da yüzde 15 olarak uygulanacak.

Örneğin 1000 YTL emekli aylığı alan ve vergi mükellefi olarak 4/b sigortalısı niteliği kazanmış bir memur emeklisi 1 Ekim – 31 Aralık 2008 döneminde ayda 120 YTL, 1 Ocak 2009 – 31.12.2009 arasında aylığı zamla 1050 YTL olsa dahi bu defa yüzde 13 SGDP kesileceğinden ayda 136,5 YTL SGDP ödeyecek. 1 Ocak 2010 tarihinde emekli aylığı 1200 YTL’ye yükselirse de SGDP olarak 168 YTL ödeyecek.

Kesilecek olan bu SGDP tutarı, 4/b sigortalılarından (Bugünün Bağ-Kur sigortalılığından) emekli olanlar için ilgili yılın Ocak ayında ödenen en yüksek yaşlılık aylığından alınabilecek SGDP’den fazla olamayacak.

SGDP ödemek suretiyle 4/b sigortalısı olarak çalışan sigortalılardan ayrıca kısa vadeli sigorta kolları primi alınmayacak.

4/b’li Çalışanlar SGDP’yi Elden Ödemeyecek, Kaynağından Kesilecek

Mevcut uygulamada kurumları farklı olduğu için elden ödenmesi gereken SGDP primleri kurumların birleşerek ‘Aylık veren-SGDP alacağı olan’ kurum aynı olduğu için emekli 4/b sigortalılarının sosyal güvenlik destek primleri, aylıklarından kesilmek suretiyle tahsil edilecek.

SGDP Uygulamasında Bilinmesi Gereken Önemli Noktalar

Ülkemize özgü bir uygulama olan Sosyal Güvenlik Destek Primi (SGDP) uygulamasında SGDP ödenmiş veya bildirilmiş süreler şimdi olduğu gibi yeni dönemde de ne prim gün sayısı ne de kazanç olarak hiçbir işe yaramayacak. SGDP, genç emeklilerin çalışarak işsizliğe yaptıkları katkının adeta vergilendirilmesi anlamını taşıyor.

Emekli aylığını alıp SGDP ödeyerek çalışanlar, aylıklarını kestirip normal prim ödemeye geçebilecekleri gibi, aylıklarını kestirip normal prim ödeyerek çalışanlar da aylıklarını tekrar bağlatıp SGDP’ye tabi çalışmaya geçebilecekler.

506 sayılı SSK Kanununa göre emekli aylığı almakta iken, serbest avukat veya noter olarak çalışmalarını sürdürenler hakkında da SGDP hükümleri uygulanacak.

Yarın: Kimler SGDP’ye tabi çalışamayacak – Farklı SGDP Uygulamasına Tabi Olanlar

İşverenler ve Kurumlar SGK İle e- sigorta ile Entegre Olacak


Yeni uygulamayla oluşturulacak portal aracılığıyla işveren, taşeron, sigortalı, genel sağlık sigortalısı, hak sahibi ve diğer ilgili kişi ve kuruluşlarca SGK’ca istenen bilgiler internet, elektronik ve benzeri ortamda SGK’nın veri tabanına aktarılacak. Aktarılan bu bilgiler ve talepler ile SGK’ca yürütülen sosyal sigorta işlemleri sonuçlarından uygun görülenler işveren, sigortalı, hak sahibi ve diğer ilgili kişi ve kuruluşlara verilebilecek.

İşverenlerin sorumluluğunda olan işyeri bildirgeleriyle 4/a sigortalıları için çalışmaya başladıkları tarihten önce yapacakları bildirimlerde,

Kamu kurumlarının 4/c sigortalıları için yapacakları bildirimlerde,

4/b sigortalıları için sigortalılık başlangıçlarında ve sigortalı işten ayrılışlarında vergi dairelerince, esnaf ve sanatkâr sicil müdürlüklerince, ticaret ve sicil memurluklarınca, şirket yetkililerince, il veya ilçe mülki amirliklerince, ziraat odalarınca veya ziraat odalarının bulunmadığı yerlerde tarım il/ilçe müdürlüklerince yapılacak bildirimlerde,
e-sigortadan yararlanılacak.

İş kazası ve meslek hastalığı durumunda yapılacak bildirimlerde, tarımsal faaliyette bulunanlarla ilgili bildirimlerde e-sigortadan yararlanılacak.

Belge veya bilgileri e-sigorta ortamında göndermekle zorunlu tutulan kurum ve kuruluşlar ile gerçek ve tüzel kişilerin, SGK’nın bilgi işlem sistemlerinin hizmet dışı kalması sonucu belge ve bilgiyi, öngörülen sürenin son gününde SGK’ya gönderememesi ve muhteviyatı primleri de yasal süresi içinde ödeyememeleri hâlinde, sorunların ortadan kalktığı tarihi takip eden beşinci işgününün sonuna kadar belge veya bilgiyi gönderir ve muhteviyatı primleri de aynı sürede SGK’ya ödeyebilirlerse bu yükümlülükleri Kanunda öngörülen sürede yerine getirmiş kabul edilecekler. Ancak bunun için SGK’nın bilgi işlem sistemlerinin gerekli belgelerin Kanunda öngörülen sürenin son gününde alınmasını engellediğinin;

1. Kurum bilgisayar sisteminde, e-sigorta uygulamasının çalışmasını engelleyecek şekilde;

· Donanım ve yazılımdan kaynaklanan arızalar,

· Elektrik ve iletişim alt yapısında meydana gelen arızalar,

· Yangın, yıldırım, infilak ve benzeri olaylar sonucu meydana gelen ve işlem yapmayı engelleyici durumlar,
· Sel veya su baskını, fırtına, yer kayması, deprem gibi tabi afetler ile grev, lokavt, sabotaj, terör saldırıları,

2. Kurumun hizmet satın aldığı internet servis sağlayıcılarında meydana gelen arızalar,
veya SGK’ca belirlenecek benzeri durumlar, nedeniyle oluştuğunun Hizmet Sunumu Genel Müdürlüğü yetkililerince imzalanacak bir tutanak ile belgelenmesi gerekiyor.

Şevket Tezel  

Sözcü / 19.09.2008