Günümüz bilişim çağı, elektronik ağ üzerinden tüm bilgiler birkaç saniye içinde ilgili tarafa ulaşmakta. Bu hızlı iletişim ağında Kamu Kurum ve Kuruluşları da birçok konuda elektronik ağı kullanmaktadır. Fakat yapılması gereken yazışmalar ise normal posta yoluyla yapılmaktadır. Posta yoluyla yapılan yazışmalarda bazen postadaki gecikmelerden kaynaklı veya başka sebeplerden yasal süresi geçtikten sonra kişilerin eline ulaşmaktadır. Böyle bir durumda birçok kişi mağdur olmaktadır. Bu ve buna benzer sorunları gidermek adına ilk etapta Gelir İdaresi Başkanlığı e-Tebligata geçmiştir. Ardından 27.05.2017 tarihinde 30078 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7020 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması İle Bazı Kanunlarda ve Bir Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunla 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 88. maddesine e-Tebligatla ilgili fıkra eklenmiştir. Buna göre gerekli çalışmalar tamamlandıktan sonra Sosyal Güvenlik Kurumu da e-Tebligata geçecektir.

Bu makalemizde 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nda yapılan düzenleme ile e-Tebligat ne şekilde uygulanacağı açıklanmaya çalışılacaktır.

II- e-TEBLİGAT

7020 sayılı Kanun’un 16. maddesiyle 5510 sayılı Kanun’un 88. maddesinin sonuna eklenen fıkra; Kurum görev alanı kapsamındaki tebliğler, bu Kanun’un 99. maddesi saklı kalmak kaydıyla, tebliğe elverişli elektronik bir adres vasıtasıyla elektronik ortamda yapılabilir. Elektronik ortamda yapılan tebligat, muhatabın elektronik adresine ulaştığı tarihi izleyen beşinci günün sonunda yapılmış sayılır. Kurum, elektronik ortamda yapılacak tebliğle ilgili her türlü teknik altyapıyı kurmaya veya kurulmuş olanları kullanmaya, tebliğe elverişli elektronik adres kullanma zorunluluğu getirmeye, kendisine elektronik ortamda tebliğ yapılacakları ve elektronik tebliğe ilişkin diğer usul ve esasları belirlemeye yetkilidir. Kurum tarafından yapılacak tebliğler, Maliye Bakanlığı ile yapılacak protokol çerçevesinde 213 sayılı Kanun’un 107/A maddesi hükümlerine göre kurulan teknik altyapı kullanarak da elektronik ortamda yapılabilir. Bu şekilde yapılan tebligatlar, 99. maddenin ikinci fıkrası kapsamındaki bildirim yerine geçer hükmündedir.

Bu hüküm gereğince Sosyal Güvenlik Kurumu yapmış olduğu işlemlerle ilgili tüm yazışmaları e-Tebligat aracılığıyla yapılmasının önü açılmış bulunmaktadır.

e-Tebligat yoluyla yapılan tebliğler 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükmündedir. Böylelikle e-Tebligatla yapılan tebliğler 7201 sayılı Kanun’a göre yapılan tebliğ hükümleri geçerli sayılmış olacaktır.  

III- e-TEBLİGAT İLE YAPILACAK İŞLEMLER

Sosyal Güvenlik Kurumu e-Tebligat programını ilk etapta işverenlerde kullanacaktır. Böylelikle, işverenlerle ilgili yapılan tüm işlemler elektronik ortama taşınmış olacaktır. İşverene gönderilen işyeri tescil bilgileri, fark işçilik tutarları, idari para cezaları, ödeme emirleri vb. gibi işlemler elektronik ortamda işverene gönderilmiş olacak, iletinin gönderildiği tarihi izleyen beşinci gün tebliğ edilmiş sayılacaktır. Böylelikle işverene gönderilen idari para cezasına ilişkin yazının ne zaman tebliğ edilip edilmediği gibi sorgulamaya veya sorun yaşamaya gerek kalmayacaktır. Bu tarz evraklar işverenin elektronik adresine ulaştıktan sonra sistem otomatik beş gün sonrası tebliğ edilmiş sayacak ve işlemler ona göre yürüyecektir. Bu durumu bir örnekle açıklamaya çalışırsak; işe giriş bildirgesini yasal süre dışında yapan (A) unvanlı işverene idari para cezası 10.05.2017 tarihinde 7201 sayılı Tebligat Kanunu’na göre gönderilmiştir. (A) unvanlı işverene 16.05.2017 tarihinde tebliğ edilmiştir. İşveren tebliğ tarihinden itibaren 15 günlük süreyi kullanarak idari para cezasının indirimli ödemek istiyor, ödemek için bankaya gittiğinde sistemde tebliğ tarihi güncellenmediği için borç durumu görünmeyecektir. Ancak, e-Tebligat uygulaması başlayınca 10.05.2017 tarihinde elektronik ortamda gönderilen idari para cezası 16.05.2017 tarihi itibariyle tebliğ edilmiş sayılacak ve sistem tebliğ tarihini otomatik olarak güncelleyecek, işveren ödemek için bankaya gittiğinde, ödeme ile ilgili sorun yaşamayacaktır. Sosyal Güvenlik Kurumu’nca yapılan yazışmalarda en çok sorun yaşadığı idari para cezası ve ödeme emri tebliğidir. Kurum’un e-Tebligata geçmesiyle bu iki sorun ortadan kalkmış olacaktır.

e-Tebligat uygulaması sadece işveren kısmıyla yetinilmeyip, sigortalı bazında işlemler yürütülmesi halinde sigortalıların dilekçe cevapları en kısa zamanda ellerine ulaşmış olacaktır.

e-Tebligat uygulaması işverenler için zorunlu olup, sigortalılar için isteğe bağlı olacağı kanısındayım.

IV- e-TEBLİGATIN FAYDALARI

Sosyal Güvenlik Kurumu e-Tebligat sistemine geçmesi halinde;

Kurum’un hizmet kalitesi artacaktır. İşverenle ilgili bilgi veya belge anında eline ulaşmış olacaktır.     

Bir işyerine veya kişiye ait bilgi veya belgeyi üçüncü bir kişinin görmesi olayı ortadan kalkmış olacak, kişisel verilerin korunması sağlanmış olacaktır.

e-Tebligatla yapılan tebligatların ne zaman yapıldığı, kime yapıldığı, eklerinin neler olduğu görüntülenebileceği için hiçbir ihtilaf olmayacaktır.

e-Tebligatla yapılan belgelerde başkaları tarafından değiştirilemeyecektir.

e-Tebligatla posta masrafı olmayacağından Kurum bütçesine katkıda bulunacaktır.

e-Tebligatın en önemli faydası ise kağıt, zaman ve enerji tasarrufu sağlamış olacak, doğa korunmuş olacaktır.

V- SONUÇ

Bilişim hizmetlerini en iyi şekilde kullanan Kamu kurumlarında ilk sıralarda Sosyal Güvenlik Kurumu gelmektedir. 2004 yılında e-Bildirge ile aylık prim ve hizmet belgelerinin elektronik ortamda verilmesiyle başlanılmıştır. Günümüze geldiğimizde ise işveren uygulamaları konusunda tamamına yakın tüm işlemler elektronik ortamda yapılmaktadır. Bir işveren Kurum’a gelmeden işyeri açmakta, gerekli bildirimleri yapmaktadır. Bundan sonra diğer tüm yazışmalar e-Tebligatla birlikte elektronik ortama taşınmış ve işlemler daha seri bir şekil alacaktır. İşveren tüm işlemlerini Kurum’a gelmeden çözmüş olacaktır.

e-Tebligat uygulaması Sosyal Güvenlik Kurumu’nun hizmet verdiği diğer ayağı olan sigortalı bazında da yapılması uygun olacaktır. Şayet sigortalı gerekli elektronik adresini Sosyal Güvenlik Kurumu’na bildirmesi halinde, dilekçeleri, emeklilik işlemleri, borçlanma işlemleri vb. işlemleri elektronik ortamda kendilerine bildirilecektir.
 

Yazar: Ömer ŞEKERCİOĞLU*

Yaklaşım / Temmuz 2017 / Sayı: 295